Anadolu harekâtını başlatan Vahdeddin'in vefatı
Sürgünde bulunan son Osmanlı padişahı Sultan Vahdeddin, ıtalya'nın sâhil şehri San Remo'da vefat etti.
Ne gariptir ki, Sultan Vahdeddin'in ölümü, Millî Mücadele hareketini başlatsınlar diye M. Kemal Paşa başkanlığındaki 19 kişilik subay heyetini Anadolu'da göndermiş olduğu aynı güne (16 Mayıs 1919) rast geldi.
Aynı subay heyeti, Ankara'da yeni bir hükümetin kurulması yolunda tesirli bir rol oynadıktan sonra, 1 Kasım 1922'de saltanatı kaldırmış ve Sultan Vahdeddin'in ülkeyi terk etmesine sebebiyet vermişti. O gün, hayatta iken ölümden beter haller yaşayan Sultan Vahdeddin, 3–4 sene sonra da şu fâni hayata vedâ eyledi.
Hacizli cenaze
Hainlikle suçlanan Sultan Vahdeddin, yokluk ve yoksulluk içinde vefat etti. Kendisi ve ailesi, sürgün olarak bulunduğu ülkenin insanlarına bir hayli borçlanmışlardı.
Bu sebeple, cenazesi bir süre ortada kaldı. Zira, üzerinde haciz vardı.
Tarihiyle ve ecdadıyla "sözde iftihar" eden Türkiye'nin o günkü yöneticileri, ne yazık ki eski padişahın cenazesine dahi sahip çıkmamışlardı.
65 yaşında vefat eden Sultan Vahdeddin'in mezar yeri için bir vasiyeti vardı. "Ölürsem, cenazem vatan topraklarında gömülsün isterim. şayet bu mümkün değilse, beni hiç olmazsa halkı Müslüman olan bir beldede defnedin" diyordu.
Bu meyanda en çok istediği yer ise, şâm–ı şerif ve buradaki Selâhaddin–i Eyyübî Türbesi idi.
Ne var ki, onun bu vasiyeti ve arzusu aynen değil de, kısmen tahakkuk etti. Devreye giren Suriye Devlet Başkanı Ahmet Nami, cenaze üzerindeki haczi kaldırdı ve eski padişahın tabutunu şam'a getirtti. Cenâze, dolu olan Eyyübî Türbesi yerine Sultan Selim Camii haziresine defnedildi.
Halen aynı yerde bulunan Sultan Vahdeddin'in mezarı, ziyarete açık vaziyette tutuluyor.
Ey Kardes bil ki! Hasenatın hayatı niyet iledir. Onların fesadı ise ucb, riya ve gösteriş iledir.
Mesnevi-i Nuriye
