Devlet Başkanı komünizmi terk edince...
Sovyet Rusya'nın son Devlet Başkanı olan Mihail Gorbaçov, Sovyet Komünist Partisi Sekreterliğinden resmen istifa etti. (28 Ağustos 1991)
Gorbaçov'un bu istifası, aynı zamanda Rusya'da yetmiş yıldır süregelen komünist rejimin de sonu ve iflâsı anlamını taşıyordu. Bu durum, zaman içinde kaşarlanmış komünistleri fena halde öfkelendirdi.
Komünistler, Gorbaçov'un 1985'ten beri yürüttüğü perestroika (yeniden yapılanma) ve glasnost (açıklık) adını verdiği reformist politikaları endişe ve memnuniyetsizlik içinde takip ediyordu.
Ancak, ülkenin içine düştüğü bilhassa ekonomik darboğaz sebebiyle seslerini yine de fazla yükseltemiyorlardı.
Onlara göre, işler düzelecek ve komünist rejim yoluna devam edip gidecekti. Ancak, hiç beklemedikleri gelişmeler birbirini takip etti.
Sadece Rusya'da değil, demir perde ülkeleri de dahil olmak üzere, dünyanın her tarafında komünizm aleyhtarlığı geliştikçe gelişti.
Son olarak, Gorbaçov'un "Nobel Barış Ödülü"nü alması ve hemen ardından komünizmi bitirme eğilimine girmesi, komünistlerin can havliyle silâha sarılmasına sebebiyet verdi.
19 Ağustos sabahı komünizm rejimini yeniden yeşertmek isteyen KGB destekli bir grup general ve siyasetçi "İhtilâl Komitesi" adı altında, Gorbaçov'a karşı darbe teşebbüsünde bulundu.
Silâhlı çatışma günlerce devam etti. Başkanlık sarayı yangın yerine döndü.
Tam da bu esnada, hiç beklenmedik bir gelişme yaşandı. Gorbaçov'un siyasî rakibi olarak bilinen Rusya Federasyonu Başkanı Boris Yeltsin, emrindeki tankların üzerine çıkarak Gorbaçov'u hararetle desteklediğini ve ülkeyi ihtilâl bozuntularına teslim etmeyeceklerini haykırdı.
Bu durum, iki önemli gelişmeye yol açtı.
Birincisi: Darbe başarısızlıkla sonuçlandı ve ihtilâlcilerin çoğu bir yolunu bulup yurt dışına kaçmanın yolunu tuttu.
İkincisi: Yeltsin'in prestijinin artmasına, siyaseten güçlenmesine yol açtı. Nitekim, kısa zaman içinde Yeltsin'in yıldızı parladı ve dağılan SSCB'nin yerine kurulan Bağımsız Devletler Topluluğunun Başkanlığına seçilerek, yeni Rusya'nın lideri oldu.
E-Posta:
latif@yeniasya.com.tr