Muhabbet Fedâileri

Yalnızca sualden başladığınız için "makasıd-ı erbaa"nın neler olduğu hususunda bir probleminizin olmadığını varsayıyoruz. Dolayısıyla "makasıd-ı erbaa"nın yalnızca isimlerini saymakla iktifa ediyoruz.
"Kur'an'daki anasır-ı esasiye ve Kur'an'ın takip ettiği maksatlar :
1.tevhid,
2.nübüvvet,
3.haşir,
4.adalet ile ibadet olmak üzere dörttür."

Sizin sualiniz olan alıntı yaptığınız paragrafın "incelikleri" aslında hem alıntıladığınız paragrafta, hem de onu takip eden "sual"in cevabında mevcud; şöyle ki:
Kur'an, yukarıda da belirtildiği gibi tevhid, nübüvvet, haşir, adalet ile ibadet olmak üzere 4 ana maksadı takip ediyor. Bu maksatlar Kur'an'ın tamamında göründüğü gibi, "Kur'an'ın surelerinde, ayetlerinde, kelamlarında, hatta kelimelerinde bile sarahaten veya işareten veya remzen bulunmaktadır."
Sual: -1- ve -2- gibi ayetlerde makasıd-ı erbaaya işaretler var mıdır?
Burada maalesef sualdeki "bismillâh" ve "elhamdü lillâh" kelimelerinin arabî aslı çıkmadığı için ben lâtin harfleri ile yazmak mecburiyetinde kalıyorum; siz ilgili bahisten bakarak okuyabilirsiniz.
Evet sualde bahsedilen "bismillâh" ve "elhamdü lillâh" kelimelerinde de bu mezkûr dört maksadın bulunduğunu Üstadımız şu şekilde izah ediyor:
Cevap: Evet, "Gul"(söyle, de ki) -3- kelimesi, Kur'an'ın çok yerlerinde mezkur veya mukadderdir. Bu mezkur ve mukadder olan "Bismillâhirrahmânirrahîm"kelimelerine esas olmak üzere (Bismillâh) 'tan evvel (Gul)kelimesi mukadderdir. Yani, "Ya Muhammed! Bu cümleyi insanlara söyle ve talim et."[/b] Demek besmelede ılahi ve zımni bir emir var. Binaenaleyh, şu mukadder olan "Gul" emri, risalet ve nübüvvete işarettir. Çünkü resul olmasaydı, tebliğ ve talime memur olmazdı. Kezalik, hasrı ifade eden car ve mecrurun takdimi, tevhide imadır. [/b]Yani kısaca şöyle söyleyebiliriz:
"Bismillâhirrahmânirrahîm" kelimesinin Kur'an'da geçmesi, Allah'ın o kelimeyi insanlara tarif ve talim etmek üzere Peygamberimiz'e (asm) emretmiş olduğunu gösterir. Peki Allah neden Hz. Muhammed'e(asm) "insanlara söyle"mesini emrediyor? Çünkü O (asm) peygamberdir. Demek ki, "Bismillâh"ın başında mukadder olan (bulunması gereken) "Gul" kelimesiyle Kur'an'da geçmesi Kur'an'ın 4 maksadından biri olan "nübüvvet"e işarettir. Cümlenin devamındaki ("car ve mecrûrun takdimi, tevhide îmadır" kısmı ayrıca izaha muhtaç) ve konunun devamında besmelede geçen "Rahman" ve "Rahîm" isimlerinin haşir ve adalet ile ibadete de işaret ettiği izah ediliyor. Mevzûyu sonuna kadar okumak gerekiyor.