NOT:muhakemat grubundan alıntıdır..
Universite yillarinda biraz "kulturel" moda ruzgarlarinin tesiri,
biraz da hususi alakamin tesiriyle "felsefi" okumalar yaptigim
gunleri hatirladim..Bilim felsefesi cenahlarindaki mucerred ve kalbe
teget gecen degisik okumalarin "iman" ile baglarini kurma cabalari
her seferinde "guzelligin" mahiyetinde son buluyordu..Bu gercekten
ilgilimiydi yoksa benim hissiyatimin bir neticesi olarakmi ortaya
cikiyordu tam bilemiyorum. Her seferinde bilim felsefesinden
aldigimi dusundugun zevk (icindeki cok bilmislikle alude enaniyet
esintilerinden soz etmege gerek duymuyorum tabi!) beni "estetik"
kitaplarinin guzellige ait oldugu dusunulen teorik, munkabiz
sahifelerine tasiyordu. Estetik, "guzellik nedir" sorusuna verdigi
cevaplarin hulasasi gibi gorununce, bizde "felsefi" megillerimizi bu
biraz daha "askin" manalarda tatmin etmege calisiyorduk. Bir suru
filozofun kendi kanaatleriyle aciklamaga calistigi "guzellik" ile
alakali bir suru "yorucu" metin vardi orta yerde. Ama hakiki
guzelligin tarifi, guzel olanin neden guzel gorundugu, guzelligin
bir kriteri varsa bunun "evrensel-kulli" bir mahiyet arz edip
etmedigi konusunda doyurucu, tatmin edici bir aciklama
bulamadigimizi -yazinin ve grubun akisi muktezasinca simdi- soylemek
durumundayim!
Evet tum o okumalar gul'un mahiyetinden, benim ruhumla o guzelligin
arasindaki irtibattan soz edemiyordu. Yani varlik olarak birbirinden
tamamen bagimsiz iki "esya"nin birbiriyle bu kadar derin bir bag
kurmasini aciklanmiyordu. Tam burada 32.Soz deki "guzellige" meftun
ruhtan nebean eden muhabbet turleri ve buna karsin abd'in almasi
gereken tavirlar bahsini de hatirlatmanin faydali olacagi asikardir.
Evet guzellik ve muhabbet birbirinden ayrilmazlar. Guzel olani
severiz veya sevilen guzeldir. Ya zahiri veya batini bir guzellik
mutlaka olmalidir sevilende. Ama sevilenin zahiri veya batini
guzelligi, muhatabin ruhunda yansir, orada cevelana sebep olur.
Orada ma'kes bulur. Iste guzel ile guzeli temasa eden arasindaki bu
siddetli rabitayi izah yoktu o kitaplarda.. Bu derin bag, bu derin
rabitanin mahiyetinden bahis yoktu..
Insan fitraten guzele meftundur..
Insan fitraten asiktir guzel olana..
Insan fitraten sevmek kaabiliyetini, bir sevilenle tatmin etmek
ister.Cunku budur insanin mahiyeti. Her latife kendisine layik bir
rizkla doyurulmalidir. Insan taleb edendir. Tum mahiyetiyle dileyen,
dilenendir. Bu mahiyette bir insan guzele meftuniyetiyle "guzelin,
guzelligin" menseini aramak zorundadir.
23.Sozdeki sanat ile Sani arasindaki rabitanin bilinip bilinmemesi
olarak tarif edilen nazarlara gore "guzel olan nedir"?
Gul kendinden cok daha fazla "guzel"dir.
Bir gule bakan insan caresizdir..
Kendine bakani esir edecek kadar deruni bir guzelligin mucessem bir
kelimesidir. Esbapla-musebbeb arasindaki zahiri yakinligin
sasirttigi "intisabi kopuk" ruh, bu guzelligi tefekkur ederken
sadece caresiz, sadece beyhudedir. Ruhunun, insaniyetinin taleb
ettigi hakiki cevaba akil, kalp gozunu kapadigi icin tum guzellikten
elinde kalan sadece cehennemi firak dikenleridir.
Gul kendinden cok daha fazla "guzel"dir.
Bir gule bakan asik caresizdir..
Ruhunun aynasina dusen o guzellik O'na yetmemektedir. O ayinede
aslinda Cemal'in hasmetinden Celal'i mertebelere dogru yukselen bir
guzellik yansimaktadir. O kalbe, o ruha ne gul, ne de gulsen
yetmemektedir. Ruh hakiki guzeli ararken Cemal'in "Celali" narindan
bihus, muhabbetin cezbekarane savruluslariyla bizar bir cicekten
otekine gocmektedir.
O'nun binlerce perdeden suzulmus lema mahiyetindeki Cemali
kelimeleri karsisinda caresiz, vuslat icin sabirsiz ruhlara sanirim
ancak "fefirru illallah-Allah'a kaciniz" ayet-i kerimesi ab-i hayat
olacaktir.
