Mü’minler ancak kardeştirler,siz de kardeşlerinizin arasını düzeltin(Hucurat,10)
Kötülüğe iyiliğin en güzelüyle karşılık ver.Bir de bakarsın aranızda düşmanlık bulunan kimse candan bir dost oluvermiştir.(Fussilet,34)
O takva sahipleri ki, bollukta ve darlıkta bağışta bulunanlar, öfkelerini yutanlar ve insanların kusurlarını affedenlerdir(Al-i İmran,134)
…Aynen öyle de,sen bir hane-i Rabbaniye ve bir sefine-i İlahiye olan bir mü’minin vücudunda iman ve İslamiyet ve komşuluk gibi ,dokuz değil,belki yirmi sıfat-ı masume varken, sana muzır olan ve hoşuna gitmeyen bir cani sıfatı yüzünden ona kin ve adavet bağlamakla o hane-i maneviye-i vücudun manen gark ve ihrakına, tahrip ve batmasına teşebbüs ve arzu etmen, onun gibi şeni ve gaddar bir zulümdür.(22. Mektup,1. vecih)
Lügatçe: Hane-i maneviye-i vücut=vücudun mana dolu evi, İhrak=ateşe atma, yakma, şeni=fena, çirkin
Ey insafsız adam!Şimdi bak ki,mü’min kardeşine kin ve adavet ne kadar zulümdür.Çünkü nasıl ki sen adi, küçük taşları Kabe’den daha ehemmiyetli ve Cebel-i Uhud ‘dan daha büyük desen, çirkin bir akılsızlık edersin; aynen öyle de, Kabe hürmetinde olan iman, ve Cebel-i Uhud azametinde olan İslamiyet gibi çok evsaf-ı İslamiye muhabbeti ve ittifakı istediği halde, mü’mine karşı adavete sebebiyet veren ve adi taşlar hükmünde olan bazı kusuratı iman ve İslamiyete tercih etmek, o derece insafsızlık ve akılsızlık ve pek büyük bir zulüm olduğunu aklın varsa anlarsın.(2. vecih)
…bir mü’minin fena bir sıfatından darılıp, küsüp, o mü’minin akrabasına adavetini teşmil etmek “Muhakkak ki insan çok zalimdir”(İbrahim,34) siga-i mübalağa ile gayet azim bir zulüm ettiğini, hakikat ve şeriat ve hikmet-i İslamiye sana ihtar ettiği halde, nasıl kendini haklı bulursun, benim hakkım var dersin….İşte ey insafsız adam!Hakikat böyle gördüğü halde, sevmediğin bir adamın sevimli masum bir kardeşine ve taallukatına adavet etmek ne kadar hilaf-ı hakikat olduğunu, hakikatbin isen anlarsın.(3. vecih)
Lügatçe:Teşmil etmek=yaymak Taallukat=yakınlar, akrabalar Hakikatbin=gerçeği gören
-Sen mesleğini ve efkarını hak bildiğin vakit “Mesleğim haktır veya daha güzeldir” demeye hakkın var.Fakat “Yalnız hak benim mesleğimdir” demeye hakkın yoktur.
-Senin üzerine haktır ki,her söylediğin hak olsun.Fakat her hakkı söylemeye senin hakkın yoktur.Her dediğin doğru olmalı fakat, her doğruyu demek doğru değildir.Zira, senin gibi niyeti halis olmayan bir adam, nasihatı bazen damara dokundurur aksülamel yapar.
–Adavet etmek istersen, kalbindeki adavete adavet et, onun ref’ine çalış.Hem en ziyade sana zarar veren nefs-i emmarene ve heva-i nefsine adavet et, ıslahına çalış.O muzır nefsin hatırı için mü’minlere adavet etme.Eğer düşmanlık etmek istersen, kafirler, zındıklar çoktur;onlara adavet et.(Dördüncü vecih)
