14.Söz [Gafil kafaya bir tokmak ve ders-i ibrettir]
(aciklanmis)
Ey Allah`in emirlerinden habersiz davranan dalip bu hayati tatli görüp ve ahireti unutup dünyaya istekli talihsiz nefsim! Bilir misin neye benzersin? Deve kusuna. Avciyi görür; ucamiyor basini kuma sokuyor. Ta avci onu görmesin. Koca gövdesi disarida; avci görür. Yalniz o gözünü kum icinde kapamis; görmez.
Ey nefis!
Su örnege bak, gör; nasil dünyaya yönelmek degerli lezzeti üzücü bir aciya dönüstür.
Mesela su köyde, yani Barla`da iki adam bulunur. Birisinin yüzde doksan dokuz dostu Istanbul`a gitmisler, güzelce yasiyorlar. Yalniz bir tek burada kalmis. O dahi oraya gidecek. Bunun icin, su adam, Istanbul`a cok isteklidir, orayi düsünür, dostuna kavusmak ister. Ne vakit ona denilse, „Oraya git“; sevinip gülerek gider.
Ikinci adam ist, yüzde doksan dokuz dostlari, buradan gitmisler. Bir kismi yok olmus, bir kismi ne görür, ne de görünür yerlere sokulmuslar. Perisan olup gitmisler zanneder. Su caresiz adam ise, bütün onlara karsilik, yalniz bir misafire dostluk edip, avunmada bulunmak ister. Onunla o aci veren ayrilik acilari kapamak ister.
Ey nefis!
Basta Hz. Muhammed s.a.v., bütün dostlarin kabrin öbür tarafdadirlar. Burada kalan bir iki tane ise; onlar da gidiyorlar. Ölümden ürküp, kabirden korkup basini cevirme, erkekce kabre bak; dinle, ne istiyor. Erkekcesine ölümün yüzüne gül; bak ne ister. Sakin gaflette dalip ikinci adama benzeme.
Ey nefsim!
Deme: „Zaman degismis, asir baskalasmis; herkes dünyaya dalmis, hayati taparcasina sever, gecim derdiyle sarhostur“. Cünkü ölüm degismiyor, ayrilik sonsuzluga degisip baskalasmiyor. Insanin güsüzlügü insanin muhtac olusu degismiyor. Insanlik yolculugu kesilmiyor, hiz kazaniyor.
Hem deme: „Ben de herkes gibiyim“. Cünkü herkes sana kabir kapisina kadar arkadaslik eder. Herkesle felakette beraber olamak demek olan avunma ise, kabrin öbür tarafinda pek esassizdir.
Hem kendini basibos zannetme. Cünkü su dünya misafihanesinde her seyin bir amaci ile baksan, hic birseyi düzensiz hedefsiz göremezsin. Nasil sen düzensiz amacsiz kalabilirsin? Deprem gibi olaylar olan su var olus tesadüf oyuncagi degiller.
Mesela yeryüzüne bitkiler ve hayvanlar türlerden giydirilen birbiri üstünde, birbiri icinde, son derece düzenli ve son derece süslü gömlekler, bastan asagiya kadar hedeflerle hikmetlerle süslü donatilmis olduklarini gördügün ve son derece yüce hedefler icinde mükemmel düzen ile Allah askiyla kendinden gecmis Mevlevi tarikatine mensup kimse gibi devredip döndürmesini bildigin halde, nasil oluyor ki, dünyanin insanlarindan, özellikle iman edenlerden begenmedigi bir kisim Allah`in emirlerini ve yasaklarini unutarak yapilan yanlis davranislarin manevi agirligindan omuz silkmeye bezeyen deprem gibi ölüm bulasmis hayati iligilendiren olaylarini, bir dinsizin yaydigi gibi hedefsiz, rastgele zannederek bütün felakete ugrayanlarin üzücü zararlarini karsiliksiz, bosu bosuna gösterip, korkutucu bir ümitsizlige atarlar. Hem, büyük bir hata, hem büyük bir haksizlik ederler. Belki, öyle olaylar, bir herseyi gaye ve hikmetlerle yaratan, cok merhametli Allah`in emriyle iman edenin gecici malini Allah yolda harcanan mal degerine cevirip sonsuzlastirmaktir ve nimete karsi nankörlük etmekten gelen günahlara affetirmek icin cekilen sikintidir.
Nasil ki bir gün gelecek, su itaat eden yeryüzü, yeryüzünün süsü olan insanlarin eserini sirke bulasmis, sükürsüz görüp cirkin bulur. Allah`in emriyle büyük bir depremle bütün yüzünü siler temizler. Allah`in emriyle Allah`a ortak kosanlari Cehenneme döker; sükredenlere „Haydi, Cennete buyurun“ der.
