Bu bayram da, Suudi Arabistan'da ve bazı diğer ülkelerde bir gün erken kutlandı. Müslümanların elbette kafası karışıyor, yahu niye böyle birbirine muhalif.
Forumda başka bir başlıkta da geçmişti, ama meatteessüf şu an bulamadım.
Mesele şu, kamerî ayların başlangıç ve bitişleri için hilal baz alınır. Ama astronomi ilmince sabit bazı nedenlerden ötürü, ay bir yerde görünebilirken, bir yerde görünmeyebiliyor. Ay hem dünya, hem güneş, dünya da güneş etrafında çizilmiş eliptik bir yörüngede devran edip duruyor bildiğiniz gibi.
Türkiye ve bazı ülkeler, bu ayların başlangıcını tesbit için astronomik hesapları tercih ederken, Suudi Arabistan ve bazı diğer ülkeler ise göz ile görmeyi tercih ediyor.
Ben daha doğmamışken, ru'yet-i hilâl, yani hilali görme sebepli konferanslar toplanmış, birisi 1973 Kuveyt, birisi Türkiye'de 1978. Müslüman ülkelerin yanısıra, çoğunluğun müslüman olmadığı için müslüman ülke olarak adlandırılamayan ülkelerden de derneklerin delegeleri katılmış.
El-hasıl-ı kelâm, bazı sonuçlar ortaya çıkmış elbet.
------------------------
Burada ise teknik bir açıklama mevcut:
TEKNıK AÇIKLAMALAR
Dinimizde; Ramazan orucu, hac, zekat, fıtır sadakası, bayram, kurban... gibi, edası yıl içinde belirli vakitlere bağlanmış olan ibadetlerin zamanlarının belirlenmesinde kameri ayların esas alınması gerekir. Dini hükümlere göre Kameri ay; Ay'ın kavuşum (içtima) durumundan sonra bati ufkunda görülmesi veya güneş battıktan sonra görülebilecek şekilde ufkun üstünde mevcut olduğunun kesin olarak bilinmesiyle baslar. Ayni şekilde hilalin tekrar görülmesiyle sona erer.
Nitekim Hz. Peygamber (SA) efendimiz "Yüce Allah, hilalleri insanlar için vakit ölçüleri kildi. O halde, hilali görünce oruca başlayın, onu tekrar görünce bayram yapın...." buyurmuştur.
ışte Diyanet isleri Başkanlığı'nda kameri ayların başlangıçları; 27 - 30 Kasım 1978 tarihinde ıstanbul'da yapılan Rü'yet-i Hilal Konferansında ilmi ve dini gerçeklere uygun olarak belirlenen kriterler esas alınarak belirlenmekte ve pek çok ıslam ülkesi de Başkanlığımızca belirlenen ölçülere uymaktadır.
Başkanlığımızca dini ve ilmi gerçeklere uygun olarak, günümüzün teknolojik imkanlarından da yararlanılarak belirlenen Hicri 1426 yılı Receb, şaban, Ramazan, şevval, Zilkade ve Zilhicce aylarının başlangıcı teknik olarak aşağıda gösterilmiştir:
----------
Örnek olarak 2006 yılının cemaziye'l-evvel ayını ele alalım:
CEMAZıYELEVVEL HıLÂLı
27 Mayıs 2006 Cumartesi günü Greenwich saatiyle 05 27'de ıÇTıMÂ, aynı gün Greenwich saatiyle 17 35'de RU'YET olacak ve hilal ilk defa Türkiye'nin doğusundan itibaren görülmeye başlayacaktır.
Cemaziyelevvel ayının ıÇTıMÂ’sı ile RU'YET’i aynı güne rastlamaktadır. ıçtima ve Ru'yet günü olan olan 27 Mayıs 2006 Cumartesi günü ay güneşten Ankara’da 44 dakika, Mekke'de ise 28 dakika sonra batmakta ve güneş battığı anda hilal Mekke'de 4° 49' , Ankara'da 6° 04' ufkun üstünde bulunmaktadır. Hilalin görülmesi için gerekli olan şartlar Mekke'de sağlanmamasına rağmen Ankara'da sağlanmaktadır. Bu sebeple hilal ilk gün Ankara'da görülürken Mekke'de görülememektedir. Zaten hilal ilk defa Türkiye'nin doğusundan itibaren görülmeye başlayacaktır.
28 Mayıs 2006 Pazar günü Cemaziyelevvel ayının 1.günü ay güneşten; Ankara'da 1 saat 49 dakika, Mekke'de 1 saat 29 dakika sonra batmakta ve güneş battığı anda hilal, Ankara'da 16° 28', Mekke'de 16° 59' ufkun üstünde bulunmaktadır.
Anladığınız üzere, hilâl o an olsa, şartı yerine getirmiş olsa bile, gözle olan gözlemde, bir yerde görünürken, bir yerde görünmeyebiliyor. Sebebi açıkça anlatılmış.
ınşa'Allah kimsenin kafasında niye böyle ayrılık oluyor, bizim orucumuz zayi mi oldu, bayram yanlış mı oldu diye şüpheler kalmaz. Sonuçta ortada iki içtihad var, birisi tercih edilmiş. Allahu â'lem bissavab, en doğrusunu her zaman Allah bilir.
selâm ve dua ile.