Muhabbet Fedâileri

Bediüzzaman siyasetçi değildir. Gizli veya açık, hiçbir zaman ve zeminde siyasî bir ikbal ve makam peşinde olmamıştır. Fakat şartları müsait gördüğü her zaman siyasetle ilgilenmiştir. Bu ilgi daha çok ikaz, irşat, yol gösterme, tercih beyan etme noktasında fikrî bir ilgidir. Yoksa fiilî siyasetçilik değil.

Meşrûtiyet yıllarında ‘dindar cumhuriyet modelinin’ temel taşlarını fiilen inşâ ederken, Tek Parti ıdaresi zamanında ise siyasete dönüp bakmamış bile. Çok partili süreç başladığında ise Ahrar çizginin uzantısı, Demokratlar diye tanımladığı Demokrat Partiye destek vermiş.

Bu desteğini de açıkça oy vermek sûretiyle şüpheye yer bırakmayacak şekilde beyan etmiştir. şimdi burada ‘Bediüzzaman Hazretlerinin Demokratlara niçin oy verdiğinin’ kısa bir tahlilini sizlerle paylaşmak istiyoruz.

Öncelikle oy verme işlemini hikâye edelim.

Yıl 1957. Demokrat Partinin iktidardaki yedinci yılı. 1950, 54 seçimlerinden sonra erken seçim yapılıyor. Bu seçim Demokratların iktidardaki kalacağı üç yılın öncesindeki son seçimdir. Bediüzzaman Hazretleri Isparta’da ikamet etmektedir. Hastadır ve yürüyecek hali yok gibidir.

Talebesi Zübeyir’e “Git, sandığı buraya getirsinler. Oy kullanacağım” der.

Zübeyir hemen gider, ama aldığı cevap olumlu değildir.

“Üstadım, sandık kurulu kanunen sandığı yerinden kaldırmayacağını söyledi.”

Bediüzzaman hasta olmasına rağmen yerinden kalkar.

Talebelerine, “Benim oyum mühimdir. Sandık gelmezse biz oraya gideriz” diye emir buyurur.

Sandık kurulunun önüne gelirler. Kendisine uzatılan oy pusulasını ve mührü alır. Talebeleri yanında ve sandık kurulu heyeti önünde, “Ben Demokratlara atacağım. Demokratların yeri neresi, gösterin” diye pusulayı masanın üzerine koyar. Sandık kurulundan bir üye “ışte burası Üstadım” der.

Bediüzzaman Hazretleri de “Bismillah” diyerek mührü Demokratların hanesine basar. Bu hadise orada bulunan herkesin gözü önünde, talebelerinin ve sandık kurulunun şahitliğinde olmuştur. şeksiz, şüphesiz, hiçbir yoruma meydan vermeden, açık ve net bir şekilde Bediüzzaman, Demokratların o zamanki temsilcisi Demokrat Parti’ye oy vermiştir. Tercih hürriyetini bu yönde kullanmıştır.

Akla gelen ilk soru şu.

Bediüzzaman niçin Demokratlara destek vermiş?

Temel sebepleri sıralayacak olursak.

Demokrat Parti, ideoloji ekseninden siyaset yapmayan, siyaseti vatan ve millete hizmet aracı olarak kullanan bir misyonun sahibidir. Demokratlar CHP’ye karşıdır. Demokratlar hürriyetçidir, adaletçidir, parlamenter rejime sıkı sıkıya bağlıdır, din ve vicdan hürriyetinin kâmil mânâda kullanılması için gayret ve çaba içindedirler, kalkınmacı bir politika izlemektedirler, milleti efendi yapmanın yollarını aramaktadırlar. ışte kısaca saydığımız bu özellikleri sebebiyle Bediüzzaman Hazretlerinin siyasî fikirleri ile tam olarak örtüşmese de, en yakın siyasî teşkilât Demokratlardır. Bu sebeple Demokratları desteklemiş Bediüzzaman.

Peki, 1957 yılında oy kullanılmış. Acaba bu zamana kadar destek verilmemiş mi?

Hayır. Bediüzzaman Hazretlerinin oy vermesi, yedi yıl gibi bir zaman dilimi beklendiğine işaret etmez. Zira o desteğini daha 1950 yılında açıkça izhar etmiş. “Destek verdiğini göstermek ve izhar etmek için 1957 yılına kadar beklendiği” tarzındaki bir fikir, hakikati ifade etmez. Yanlış bir anlayıştır bu.

Bu konuda bir anekdot:

Yıl 1950. Demokrat Parti henüz iktidar olmuş. Bediüzzaman, Adnan Menderes’i tutuyor, ama Celal Bayar cumhurbaşkanı olmuş.

Bir telgraf çekip Bayar’ı “vatan, millet ve ıslâm adına” yapacağı vazifeden dolayı tebrik ediyor. Telgraf sonrası talebelerine soruyor: “Niçin bu tebrik telgrafını çektim?” Cevabı yine kendisi veriyor: “şimdi Halkçılar çıkar der ki ‘Said ne sizden, ne de bizdendir. Onun maksadı başkadır’ diye devletin gücünü yine Nurcular aleyhine kullandırır. Ama bu telgrafı gören Demokratlar ‘Said bizi destekliyor’ derler. Devletin gücünü Nurcular aleyhine kullanmazlar.”

ışte bu hadise açık ve net bir şekilde gösteriyor ki, Bediüzzaman Hazretleri daha Demokratların ilk yıllarından itibaren desteğini açıkça ortaya koymuştur. Zaten 1957 yılına kadar gelen süre içinde hükümet erkânına yazdığı mektuplar, yaptığı ikazlar ve teşvikler de bunun açık birer delilidir.

Peki sandık kurulunun önünde açıkça oy kullanmasının destek vermekten öte daha farklı mesajları mı var? Veya bu açık desteğin mesajları nelerdir?

Burada iki önemli maksat öne çıkıyor.

Birincisi şu:

Nur Talebeleri, Demokratlar siyaset sahnesine çıktıktan sonra ‘ehvenüşşer’ prensibince hep destek olmuşlardır. Bir ölçüde Nurcular Demokratlara nokta-i istinad vazifesi görmektedirler. Zira Nurcuların bu desteğini gören ve bilen dindar kitle de aynı şekilde Demokratlara destek vermeye devam etmektedir. Fakat zaman içinde Demokratların bu mühim destek kitlesinin zihnini çelebilecek yeni siyasî oluşumlar meydana çıkmıştır. Bilhassa ‘ırk’ ve ‘din’ ekseninde siyaset yapan partiler çok daha fazla zarar vermeye başlamışlardır.

Üstelik Demokratlar yedi yıllık iktidarları süresince bazı icraatlarından dolayı yıpranmışlardır. Bazı yanlışlıklar yapmışlardır. “Irk ve din ekseninde” siyaset yapan partiler bu yanlışları haddinden fazla abartarak dindarların tesanüdünü ve siyasî birliğini bozacak menfî propagandalar yapmaktadırlar. Hatta ‘Nurcular ve dindarlar artık demokratları desteklemeyecek’ diye zehirli fikirleri cemiyetin içine yayıp CHP’nin ekmeğine yağ sürmektedirler.

ışte bunları fiilen tekzip için Bediüzzaman gidip açıkça oy vermiştir. Avam-ı Mü’minîne faydalı olacak en iyi ders fiili derstir. ışte bunun için ‘Halbuki, akılları gözlerinde olan avâma ders veren fiildir’ prensibince tüm menfî propagandaları bertaraf edecek fiilî bir ders gerekiyordu. Açık ve net bir şekilde oy vermekle böyle mühim bir ders verilmiştir.

Bediüzzaman Hazretlerinin açık oy vermedeki sebeplerinden ikincisi:

Bediüzzaman Hazretleri yakın zamanda Demokratların ciddî bir sıkıntıya uğrayıp iktidarı kaybedeceklerini hissetmişti. Hatta onları ‘Halkçılar ırkçıları elde edip tam sizi mağlûp etmeye bir ihtimal-i kavî ile hissettim. Ve ıslâmiyet namına telâş ediyorum’ sözleriyle açıkça ikaz da ediyordu. Çok yakın bir zaman içinde (1960 ihtilâli ile, üç yıl sonra) Demokratlar için çok zor bir süreç başlayacaktı. Zaman, çok zor geçecek günlere gebe idi. ışte bu zor zamanlarda hem talebelerine, hem dindar millete, hem de Demokratlara destek mahiyetinde şüpheye yer bırakmayan, menfî propagandalardan etkilenmeyen güçlü bir siyasî mesaj lâzımdı. Bu da ancak Demokratlara verilen desteğin çok net ve açık olması ile sağlanabilirdi.

ışte bunun için Bediüzzaman Hazretleri sandık kurulunun önünde, talebelerinin şahitliğinde, hiçbir tartışmaya meydan vermeksizin mührü oy pusulasındaki Demokrat Parti’nin hanesine basmıştır. Üstelik sandık kuruluna, ‘Ben oyumu Demokratlara vereceğim. Bana onun yerini gösterin’ diyerek yaptığı fiilin şahitlerini zihinlere silinmez bir şekilde işlemiştir.

ışte bu güçlü mesajı en iyi alan, başta en yakın talebesi Zübeyr Gündüzalp olmak üzere, Nur Talebeleri 1960 sonrasında Demokrat kitleyi desteklemeye devam etmişlerdir. Bu destekle Demokratlar, Adalet Partisi adı altında çok değil beş yıl sonra hem eski güçlerine kavuşmuşlar, hem de iktidarı ele alarak 1965 seçimlerinden galibiyetle çıkmışlardır.

1969, 1973, 1977, 1980 seçimlerinde de yine Nur Talebeleri Demokratlara destek vermeye devam etmişlerdir.

12 Eylül ihtilâli sonrası ise çok büyük sıkıntılar yaşanmış, Demokratlar ancak 1991 seçimlerinde kısmen toplanabilmiş, günümüzde ise dağınıklık devam etmektedir. Son seçimlerde farklı siyasî grup ve kimlikle iktidara gelmiş ama bunların da ülkeye katkıları hep tartışılmıştır.

1991 sonrası, 1995 seçimlerinde ‘din üzerinden siyaset’ yapan bir siyasî parti galip geldi, sonuç tam bir fiyasko oldu. 28 şubat süreci ile işler karmakarışık oldu. 1999 seçimlerinde ırk üzerinden siyaset yapan sağlı-sollu partiler iktidara geldi. Ülke savaşlarda dahi az görülen bir ekonomik krize girdi. 2002 seçimlerinde ise ‘gömlek değiştiren grup’ iktidara geldi, hem de tek başına. Sonuçsa ortada. En basit problemler bile çözülemedi.

O zaman yapılması gereken şey açık:

Bediüzzaman Hazretlerinin ta 1957’de verdiği mesaja sıkı sıkıya sahip çıkmak. Yani Demokratlara tekrar güçlü ve açık ve net bir destek vermek. Daha açık bir ifadeyle Demokratların bu günkü temsilcisi olan Doğru Yol Partisi’ne açık, net ve güçlü bir destek vermektir.

Hissiyâtımızı bir kenara bırakarak, tıpkı “Kur’ân ve vatan ve millet hesabına, dindar ve dine hürmetkâr Demokrat Partinin iktidarda kalmasını temin etmeleri için ders veriyorum” diyen Bediüzzaman Hazretleri gibi, bizler de Kur’ân, vatan ve millet hesabına Demokratların bu günkü temsilcisi olan DYP’ye destek vermeliyiz.

Bu, Bediüzzaman gibi bir dahiye gönül verenlerin üzerinde bir borç olsa gerektir.

Halil AKGÜNLER
Yeni Asya

Cemaatler ve DYP

Eski tüfek sosyalistlerden Abidin Nesimi, 1950’li yıllarda Adnan Menderes’i ve DP hükümetini ayakta tutan gücün “500 bin Nur talebesi” olduğunu söylüyordu.

Doğruydu. Bediüzzaman’ın tavsiyeleri istikametinde Nurcular seçimde oy verdikleri DP’nin müsbet icraatını da destekliyorlardı.

Onlarla birlikte, diğer cemaatlerin desteği de ekseriyet itibarıyla DP’nin yanındaydı.

Gerçekten millet nezdinde hem manevî nüfuzu, hem de oy potansiyeli itibarıyla önemli ağırlığa sahip olan bir kitlenin desteği, DP’yi ayakta tutan dinamiklerden biriydi.

DP’nin 27 Mayıs darbesiyle devrilmesinde, 1950’lerin sonlarına doğru bu desteğin dağılmaya ve zayıflamaya yüz tutmuş olmasının payı azımsanamaz.

Gerçi Bediüzzaman ve talebeleri son âna kadar Menderes’i ve DP’yi muhafaza gayretini elden bırakmadılar; ama Üstadın vefatından sonra yaşanan kısa süreli “fetret” dönemi ihtilâlcilere aradıkları fırsatı verdi.

ıhtilâlden beş yıl sonraki seçimde AP’nin tek başına iktidara gelmesinde de Nurcuların ve sair cemaatlerin yekvücut halde verdikleri desteğin payı son derece önemliydi.

Ancak bu mütesanid desteği parçalama çabaları o dönemde de yeni taktiklerle devam etti. Bu meyanda özellikle Millî Nizam Partisinin kurulması, hayli etkili bir faktör oldu.

Cemaatlerin bir kısmının bu partiye, bazılarının da MHP gibi başka partilere yönelmesi, oyların AP’de toplanmasıyla ortaya çıkan toplumsal gücün dağılmasına yol açtı.

Aynı potansiyelin 1990’lı yıllarda olduğu üzere ağırlıklı olarak RP’ye yönelmesi ise, Türkiye’yi 28 şubat türbülansına sürükledi.

şu anda da benzer bir hava yaşanıyor.

Çünkü cemaatlerin desteği bu defa da, millî görüş kökenli kadrolarca kurulan yeni bir partiye akıtılmış durumda. Ve dört sene sonra gelinen noktadan cemaatler de huzursuz.

Son tecrübenin bir kez daha teyid ettiği gerçek şu: Türkiye’nin huzuru ve selâmeti, cemaatlerin DP-AP çizgisiyle yeniden buluşmasına bağlı. Bir ara öyle bir iddiayı seslendirdiyse de AKP’nin bu çizginin devamı olamadığı ve olamayacağı ayan beyan görüldü.

Tabiî bu noktada, DP-AP çizgisinin devamı olma iddiasıyla siyaset sahnesinde yer alan DYP’nin de yapması gerekenler var.

Çünkü DYP kurulduğu günden bu tarafa, DP ve AP tarzında, milletin bütün kesimleriyle beraber cemaatleri de kucaklayacak bir siyaset geliştirmeye muvaffak olamadı.

Demirel yasaklıyken ve muhalefet lideri olarak bunu bir ölçüde başarmıştı, ancak iktidarda ve Çankaya’da arkasını getiremedi.

Bunun bedelini ise hep birlikte ödedik.

Ağar’ın son dönemdeki açılımlarını, Haber Türk’te Nurcular ve Gülen cemaati özelindeki sorulara verdiği “Toplumda ne varsa hepsi bizim kabulümüzdür. Herkese kapımız, gönlümüz açık. Daha sivil, daha demokrat, daha özgür bir Türkiye için bizimle diyalog kuran her kesimle sıcak ilişkilerimizi güçlendirme gayretindeyiz” cevabıyla yeni bir boyuta taşıması, bunu telâfi açısından önemli bir işaret.

Hele cemaatleri tehdit sayanlar varken!

Kazım Güleçyüz / Yeni Asya